Od 1 lipca 2022 r. jednostki sektora finansów publicznych (tj. wymienione w art. 9 ustawy o finansach publicznych) będą musiały zgłaszać do rejestru prowadzonego przez Ministra Finansów umowy o wartości powyżej 500 zł. Dane dotyczące rejestru będą wprowadzane i uzupełniane przez kierowników tych jednostek.
Powyższe wynika ze zmian jakie ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy- Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw wprowadziła do ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
Głównym celem rejestru jest jawność finansów publicznych i co wymaga wyjaśnienia, rejestr nie będzie obejmował jedynie umów w sprawie zamówienia publicznego.
Od kiedy istnieje obowiązek publikacji w rejestrze?
Art. 15 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła powyższe zmiany do ufp stanowi, że ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem art. 4, art. 6 (zmiany do ufp) i art. 8, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2022 r.
Jednak trzeba w tym miejscu mieć na uwadze art. 13 ustawy zmieniającej, który mówi o tym, że w rejestrach umów, o których mowa w art. 27a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 4 oraz art. 34a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 6, zamieszcza się informacje o umowach zawartych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
W praktyce oznacza to zatem, iż od momentu udostępnienia narzędzia elektronicznego przez Ministra Finansów w postaci rejestru umów, JSFP będą zobowiązane do uzupełnienia wpisów o wszystkie umowy zawarte w okresie od 1 stycznia 2022 do 30 czerwca 2022 r.
Powyższe niejako wymusza na JSFP prowadzenie ewidencji umów we własnym zakresie już obecnie, poczynając od dnia 1 stycznia 2022 r., by móc następnie po udostępnieniu rejestru, wprowadzić również informacje na ich temat.
Jakie umowy będzie obejmował rejestr?
W rejestrze będą zamieszczane umowy, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (a więc np. również umowy najmu, umowa sprzedaży mienia, sprzedaży nieruchomości etc.), zawarte w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.
Przy czym, należy zwrócić uwagę, że ustawodawca nie wskazuje, czy kwota 500 zł to wartość netto czy brutto, natomiast w mojej ocenie, biorąc pod uwagę wykładnię systemową- wartość 500 zł będzie wartością brutto.
W rejestrze oczywiście będą zamieszczane umowy zawarte na podstawie ustawy PZP, ale z wyłączeniem art. 12 PZP, tj. w rejestrze nie będą ewidencjonowane informacje o umowach zawartych w wyniku rozstrzygnięcia zamówień oraz konkursów, wyłączonych ze stosowania ustawy PZP ze względu na ochronę informacji niejawnych lub ochronę istotnego interesu bezpieczeństwa państwa.
Jakie dane będą zamieszczane w rejestrze?
Informacjami jakie JSFP będą miały obowiązek zamieszczać w rejestrze umów są:
1) numer umowy – o ile taki nadano;
2) datę i miejsce zawarcia umowy;
3) okres obowiązywania umowy;
4) oznaczenie stron umowy, w tym przedstawicieli stron;
5) określenie przedmiotu umowy;
6) wartość przedmiotu umowy;
7) informacje o źródłach i wysokości współfinansowania przedmiotu umowy.
Ponadto, w rejestrze umów zamieszcza się informacje o:
- o uzupełnieniu lub zmianie umowy,
- rozwiązaniu za zgodą stron umowy,
- odstąpieniu od umowy, jej wypowiedzeniu lub wygaśnięciu.
Kiedy wprowadza się informacje o umowie do rejestru?
Informacje w rejestrze umów zamieszcza się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy lub zaistnienia okoliczności określonej w ust. 8 (art. 34 ust. 10 ustawy o finansach publicznych).
Jakie są konsekwencje uchybienia powyższym obowiązkom?
W art. 34b ustawy o finansach publicznych ustawodawca przewidział sankcję za niedopełnienie powyższych obowiązków. Zgodnie z tym przepisem „Kto nie wykonuje lub nie dopuszcza do wykonania obowiązku prowadzenia, aktualizacji, udostępnienia lub wprowadzania danych do rejestru umów, o którym mowa w art. 34a ust. 1, albo podaje w nim nieprawdziwe dane,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 2.”
Autor: apl. radcowski Klaudia Mańka