Nowe prawo zamówień publicznych wprowadziło dość istotne zmiany dotyczące reguł zwrotu wadium. Przede wszystkim, swego rodzaju novum jest instytucja wniosku wykonawcy o zwrot wniesionego wadium.
Wykonawca może wystąpić o zwrot wadium w następujących okolicznościach:
- skutecznego wycofania przez niego oferty przed upływem terminu składania ofert;
- którego oferta zostanie odrzucona, na podstawie jednej z okoliczności wskazanych w art. 226 Pzp;
- gdy zamawiający jako najkorzystniejszą wybierze ofertę innego wykonawcy niż wnioskujący;
- unieważnienia postępowania, jednakże przed upływem terminu na wniesienie odwołania lub przed rozstrzygnięciem przez Krajową Izbę Odwoławczą odwołania od tej czynności.
W przypadku złożenia takiego wniosku, Zamawiający zwraca wadium niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku przez Wykonawcę. Co istotne, złożenie takiego wniosku powoduje z mocy prawa rozwiązanie stosunku prawnego wykonawcy z zamawiającym oraz utratę prawa do korzystania ze środków ochrony prawnej. Oznacza to, iż wykonawca składając wniosek o zwrot wadium zostaje pozbawiony skutecznego zaskarżania czynności lub zaniechań zamawiającego.
Jakkolwiek w sytuacji, kiedy wniosek taki zostanie złożony przez Wykonawcę, a następnie Wykonawca ten jednak zdecydowałby się na wniesienie odwołania- zasadniczo winno ono podlegać odrzuceniu na podstawie art. 528 pkt 2 ustawy Pzp, a więc z uwagi na to, że zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony. Ustawodawca nie przewidział bowiem samodzielnej podstawy do odrzucenia odwołania Wykonawcy, który uprzednio złożył wniosek o zwrot wadium.
Co jednak dzieje się w wypadku, kiedy Wykonawca złożył wniosek o zwrot wadium 4 dni po skutecznym wniesieniu odwołania?
W jednej ze spraw, w której Zamawiający był reprezentowany przez nasz zespół doszło właśnie do takiej niecodziennej sytuacji.
Wykonawca złożył odwołanie, a następnie już po jego złożeniu wystąpił do Zamawiającego z wnioskiem o dokonanie zwrotu wadium, które Zamawiający zwrócił przelewem na wskazany przez Wykonawcę rachunek.
W sprawie o sygn. KIO 922/21 Krajowa Izba Odwoławcza rozstrzygając przedmiotową sytuację, wydała postanowienie o umorzeniu postępowania z uwagi na to, że dalsze postępowanie z innej przyczyny stało się niedopuszczalne (art. 568 pkt 2 Pzp).
Tym samym Izba przychyliła się do stanowiska naszego zespołu podniesionego w odpowiedzi na odwołanie, że zwrot wadium wykonawcy po wniesieniu odwołania spowodował, iż utracił on prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej, o których mowa w dziale IX Pzp.
Autor: apl. radcowski Klaudia Mańka